İnsan Ticareti Suçu (TCK M. 80)

İnsan Ticareti Nedir?

İnsan ticareti, en yaygın şekilde tacirler veya başkaları için cinsel kölelik, zorla çalıştırma (emek sömürüsü) ya da cinsel istismar için gerçekleştirilen ticarettir. İnsan ticareti hem uluslararası mevzuatta hem de ülkemiz kanunlarımızda yasaklanmış ve bu eylemin gerçekleşmesi hali için belirli yaptırımlar öngörülmüştür.

 

İnsan Ticareti Suçuna Dair Kanuni Düzenleme Nedir?

İnsan ticareti suçuna dair kanunlarımızda yer alan TCK m. 80 hükmü şu şekildedir:

“Zorla çalıştırmak, hizmet ettirmek, fuhuş yaptırmak veya esarete tâbi kılmak ya da vücut organlarının verilmesini sağlamak maksadıyla tehdit, baskı, cebir veya şiddet uygulamak, nüfuzu kötüye kullanmak, kandırmak veya kişiler üzerindeki denetim olanaklarından veya çaresizliklerinden yararlanarak rızalarını elde etmek suretiyle kişileri ülkeye sokan, ülke dışına çıkaran, tedarik eden, kaçıran, bir yerden başka bir yere götüren veya sevk eden ya da barındıran kimseye sekiz yıldan oniki yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası verilir.”

İnsan Ticareti Suçunun Unsurları Nelerdir?

İnsan ticareti suçunun işlenebilmesi için meydana gelmesi gereken asıl fillerin yanı sıra araç fiiller de gerekmekte olup bunlar şu şekildedir:

  • Mağdurun iradesini etkilemek için tehdit, baskı, cebir veya şiddet uygulamak,
  • Nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle rızasını almak,
  • Kandırmak (hileli davranışlar sergilemek) suretiyle mağdurun rızasını almak,
  • Kişiler üzerindeki denetim olanaklarından veya çaresizliklerinden yararlanarak rızalarını elde etmek
  • Bu eylemleri gerçekleştirmek suretiyle bir kimsenin rızasını da alarak yapılması gereken eylemler ise;
  • Bir kimseyi ülkeye sokma veya ülke dışına çıkarmak,
  • Bir kimseyi yukarıda belirtilen amaçlar için tedarik etmek veya kaçırmak,
  • Bir kimseyi yukarıda belirtilen amaçlar için bir yerden başka bir yere götürmek, sevk etmek veya barındırmak şeklindedir.

İnsan Ticareti Suçunun Yaptırımı Nedir?

İnsan ticareti suçu sebebiyle kişiye verilecek olan ceza 8 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası ve on bin güne kadar adli para cezasıdır. TCK m. 80/1 hükmünde yer alan bu “ve” ifadesi sebebiyle kişiye hem hapis hem de adli para cezası birlikte verilecektir.

İnsan Ticareti Yapılırken Kişinin Rızasının Alınmasının Bir Etkisi Var Mıdır?

İnsan ticareti suçuna dair TCK m. 80 düzenlenmesinin 2. fıkrası “Birinci fıkrada belirtilen amaçlarla girişilen ve suçu oluşturan fiiller var olduğu takdirde, mağdurun rızası geçersizdir.” şeklindedir. Bu düzenlemeden de açıkça anlaşılacağı üzere insan ticareti suçu bakımından mağdur rızası herhangi bir hüküm ifade etmemektedir.

İnsan Ticaretine Konu Kişi Çocuk Olduğu Takdirde Herhangi Bir Değişiklik Olacak Mıdır?

İnsan ticaretine konu kişinin çocuk yani 18 yaşının altında bir kimse olması halinde insan ticareti suçunun özel bir şekli meydana gelecektir. Özel bir şeklin meydana gelmesinin nedeni insan ticareti suçu işlenirken meydana gelmesi gereken aracı fiillerin suça konu kişi çocuk olduğunda aranmamasıdır. Yani suçun mağduru 18 yaşından küçük ise yukarıda sayılan araç fiiller söz konusu olmasa dahi insan ticareti suçu sebebiyle cezalandırma yapılacaktır. 

Özetle; çocuklar açısından suça ait araç fiillerden tehdit, baskı, cebir veya şiddet uygulamak, nüfuzu kötüye kullanmak, kandırmak veya kişiler üzerindeki denetim olanaklarından veya çaresizliklerinden yararlanmak fiillerine başvurulmasa da faile TCK m.80/1 gereği ceza verilecektir.

İnsan Ticareti Suçu İşlenirken Aracı Olarak Tüzel Kişi Kullanılmış İse Ne Olacaktır? 

İnsan ticareti suçundan tüzel kişiler (şirket, dernek, vakıf vb.) araç olarak kullanılmışsa, tüzel kişiler hakkında cezai yaptırım uygulanamayacağından ilgili tüzel kişi hakkında da güvenlik tedbirlerine başvurulur. Örneğin, insan ticareti suçunun işlenmesine aracı olan bir firma kapatılabilir, suça konu eşyalarına da el konulabilir.

İnsan Ticareti Suçunda Daha Az Ceza Verilmesini Gerektirecek Bir Hal Var Mıdır?

İnsan ticareti suçu bakımından öngörülen ve daha az ceza verilmesine sebebiyet verecek özel bir hal bulunmamaktadır. Ancak şartları oluştuğu takdirde fail hakkında 1/6’ ya kadar iyi hal indirimi yapılabilmektedir.

İnsan Ticareti Suçu Şikayete Tabi Midir?

İnsan ticareti suçu şikayete tabi değildir. Bu nedenle herhangi bir şikayet süresi de bulunmamaktadır. Bu suç, şikayete tabi olmaması sebebiyle savcılık tarafından re’sen soruşturulur.   Ayrıca bu suç için şikayetten vazgeçme de hukuken sonuç doğurmaz.

İnsan Ticareti Suçu Uzlaşmaya Tabi Midir?

İnsan ticareti suçu uzlaşma kapsamındaki suçlardan değildir. 

İnsan Ticareti Suçunda Dava Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. İnsan ticareti suçu nedeniyle yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 15 yıldır. Bu nedenle insan ticareti suçu işlendiği andan itibaren 15 yıl geçmesine rağmen dava açılmamış veya sonuçlandırılmamışsa kişi hakkında ceza davasının düşmesine karar verilir.

İnsan Ticareti Suçunda Etkin Pişmanlık Hükümleri Uygulanabilir Mi?

İnsan ticareti suçunda etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi mümkün değildir. 

İnsan Ticareti Suçu Sebebiyle Verilen Hapis Cezası Adli Para Cezasına Çevrilebilir Mi?

Bir suç için verilen hapis cezasının adli para cezasına çevrilebilmesi için, o suç için verilen cezanın 1 yılın altında olması gerekmektedir. İnsan ticareti suçunda ise hem hapis hem de adli para cezası birlikte öngörüldüğünden ve hapis cezası da 8-12 yıl arasında bir ceza olduğundan, bu suç sebebiyle verilen hapis cezasının adli para cezasına çevrilebilmesi mümkün değildir. 

İnsan Ticareti Suçu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Veya Hapis Cezasının Ertelenmesi Kararı Verilebilmesi Mümkün Müdür?

Hem hükmün açıklanmasının geri bırakılması hem de hapis cezasının ertelenmesi kararı verilebilmesi için benzer şartlar aranmakla birlikte her ikisi için de en önemli şart suçun cezasının 2 yılın altında kalmasıdır. Ancak insan ticareti suçunda verilecek olan hapis cezası 8-12 yıl arasında bir hapis cezası olduğundan bu kararların verilmesi mümkün değildir. 

İnsan Ticareti Suçu Memuriyete Engel Midir?

Kasıtlı bir suç sebebiyle 1 yıl ve üzeri alınan hapis cezaları devlet memurluğuna engel teşkil etmektedir. Bu nedenle insan ticareti suçundan kaynaklı olarak alınan hapis cezası memuriyete engel olacaktır.

İnsan Ticareti Suçu Bakımından Görevli Ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?

Üst sınırı 10 yılın üzerinde hapis cezası olan suçlar bakımından Ağır Ceza Mahkemeleri görevlidir. İnsan ticareti suçunda da fail hakkında 8-12 yıl arasında bir hapis cezasına hükmolunacağından bu suç bakımından görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesi olacaktır.

[widget-129]

Yorum Yap

İletişime Geç
İletişime Geç +90 (531) 582 69 34