Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu (TCK M. 116)

Konut Dokunulmazlığının İhlali Nedir?

Konut; kişilerin, devamlı veya geçici olarak yerleşmek ve barınmak amacıyla oturmalarına elverişli yerler şeklinde tanımlanabilir. Konut dokunulmazlığı ise; bir konuta, konut sahibinin rızası dışında girilmemesi, arama yapılamaması ve buradaki eşyaya el konulamamasını ifade eder. Bu dokunulmazlığın bozulması hali kişinin konut dokunulmazlığının ihlalidir. Ayrıca konut dokunulmazlığının ihlali kişi hürriyetine karşı suçlardandır. 

 

Konut Dokunulmazlığının İhlaline Dair Kanuni Düzenleme Nedir?

Konut dokunulmazlığının ihlali suçu, Türk Ceza Kanunu m.116’da “Hürriyete Karşı Suçlar” arasında düzenlenmiş olup; bu suçla kişilerin konutlarında veya işyerlerinde güvenlik duygusunun, sükut ve huzurları ile çalışma özgürlüğünün korunması hedeflenmiştir.

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçunun Unsurları Nelerdir?

TCK m. 116/1’de düzenlenen konut dokunulmazlığını ihlal suçunun meydana gelmesi iki şekilde mümkündür. Konut dokunulmazlığını ihlal suçuna vücut veren bu haller şu şekildedir:

  • Kişinin konutuna rızası dışında girilmesi ve
  • Konuta rıza ile girildikten sonra, rızaya aykırı bir şekilde çıkılmaması

Kişinin konutuna rızası dışında girilmesi haline örnek olarak hırsızlık hali verilebilir. Bu durumda baştan itibaren konut sahibinin rızası bulunmamaktadır. Konuta rıza ile girilmesinden sonra rızaya aykırı çıkılmaması durumunda ise başlangıçta var olan rıza sonradan ortadan kalkmıştır. 

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçunun Cezası Nedir?

Konut dokunulmazlığını ihlal suçunun anlatılan bu temel halinin cezası, TCK m. 116/1 uyarınca 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır. 

İşyeri Dokunulmazlığı İhlali Nedir?

İşyeri dokunulmazlığının ihlali; izinsiz girilmesi mümkün olmayan işyerlerine rızaya aykırı girme veya girdikten sonra rızaya aykırı bir şekilde işyerinden çıkmama şeklindeki hareketler meydana geldiğinde işlenmiş olan suçtur. 

İşyeri Dokunulmazlığı İhlali Halinde Faile Ne Kadar Ceza Verilecektir?

İşyeri dokunulmazlığını ihlal suçunun cezası, TCK m. 116/2 uyarınca 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezadır. Yani, işyeri konut dokunulmazlığının ihlali halinde faile hapis cezası veya adli para cezası verme konusunda mahkemenin seçimlik bir hakkı bulunmaktadır. 

Konut Veya İşyeri Eklentileri Üzerinde Dokunulmazlığı Nedir?

Konut veya işyeri eklentisi; konuta veya işyerine bitişik ya da onun yakınında olan, konut veya işyerinin kullanılış amaçlarından herhangi birini tamamlayan diğer yapılar veya yerlerdir. Bu yapılardaki dokunulmazlığın ihlali halinde konut veya işyeri dokunulmazlığını ihlal suçu meydana gelecektir. 

Konut ve İşyeri Eklentisinde Dokunulmazlığın İhlali Halinde Faile Ne Kadar Ceza Verilecektir?

Konut eklentilerinin dokunulmazlığını ihlal suçunun cezası, TCK m. 116/1 uyarınca, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır. 

İşyeri eklentilerinin dokunulmazlığınız ihlal suçunun cezası, TCK m. 116/2 uyarınca, 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezadır. 

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçunda Cezayı Ağırlaştıran Nitelikli Haller Nelerdir?

Konut dokunulmazlığını ihlal suçu bakımından daha ağır ceza verilmesinin öngörüldüğü haller TCK m.116/4’te belirtilmiştir. Bununla birlikte cezanın ağırlaşmasına sebebiyet veren ve ortak hüküm olan TCK m. 119’da öngörülen haller gerçekleştiğinde de faile daha ağır ceza verilecektir.

TCK m. 116/4 uyarınca faile daha ağır yani 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasının verilmesinin öngörüldüğü haller şu şekildedir:

  • Suçun cebir veya tehdit kullanılmak suretiyle işlenmesi
  • Suçun gece vakti işlenmesi 

Ortak hüküm olan TCK m. 119 da yer alan ve cezanın 1 kat artırılmasına sebebiyet veren haller şu şekildedir:

  • Suçun silahla işlenmesi
  • Suçun kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle işlenmesi
  • Suçun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi
  • Suçun var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak işlenmesi
  • Suçun kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle işlenmesi 

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu Şikayete Tabi Midir?

Konut dokunulmazlığının ihlali suçunun takibi şikayete bağlıdır. Şikayet süresi, mağdurun fiilin işlendiğini ve fiili işleyen kişiyi öğrendiği tarihten başlamak üzere 6 aydır. Müşteki tarafından şikayet hakkı kullanmadığı takdirde suçun soruşturulması mümkün değildir. Suçun soruşturulması ve kovuşturulması şikayete tabi olduğundan şikayetten vazgeçilmesi ceza davasının düşmesi sonucunu doğurur. 

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu Uzlaşmaya Tabi Midir?

Konut dokunulmazlığının ihlali suçunun TCK md.116’da düzenlenen tüm fıkraları uzlaşma kapsamında yer almaktadır. Bu nedenle soruşturma evresinde dava açmak için yeterli şüphenin elde edildiği durumda ve dava açılmadan önce, soruşturma dosyası mutlaka tarafların uzlaştırılması için uzlaştırma bürosuna gönderilmelidir.

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçunda Dava Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Konut dokunulmazlığının ihlali suçu bakımından öngörülen zamanaşımı süresi Türk Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca tespit edilen genel zaman aşımı süresi olan 8 yıldır. Fakat anılan suç nedeni ile fail hakkında hapis cezasına hükmolunması halinde zaman aşımı süresi 10 yıl olacaktır. Dolayısı ile fail hakkında 10 yıl içerisinde infaz edilmeyen mahkumiyet hükmü zamanaşımına uğramakta ve ortadan kalkmaktadır. 

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu İçin Verilen Hapis Cezası Para Cezasına Çevrilebilir Mi?

Konut dokunulmazlığını ihlal suçunda koşullar meydana geldiği takdirde yani faile verilen hapis cezası 1 yıl veya daha az süreli olduğunda bu hapis cezasının adli para cezasına çevrilebilmesi mümkündür. 

Ancak TCK m. 116/2 yani işyeri veya işyeri eklentisi üzerindeki dokunulmazlığın ihlali halinde faile verilecek ceza hapis cezası veya adli para cezası olmak üzere seçimlik şekilde düzenlenmiştir. Bu nedenle bu durumda kişiye hapis cezası verilmesine karar kılınırsa bu hapis cezası 1 yıl veya daha az süreli olsa bile bunun adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması veya Hapis Cezasının Ertelenmesi Kararı Verilmesi Mümkün Müdür?

Türk Ceza Kanunu m. 116’da düzenlenen konut dokunulmazlığının ihlali suçunun tüm hallerinde, yani gerek işyeri dokunulmazlığının gerekse konut veya işyerinin eklentilerindeki dokunulmazlığın ihlali hallerinde, mahkeme tarafından hükmedilen cezaların ertelenmesi veya hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesi mümkündür.

Konut Dokunulmazlığının İhlali Suçu Bakımından Hangi Mahkeme Görevli Ve Yetkilidir?

Konut dokunulmazlığının ihlali suçu bakımından görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesidir. Bu nedenle konut dokunulmazlığını ihlal suçuna dair dava, dokunulmazlığın ihlal edildiği yer Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülecektir.

[widget-129]

Yorum Yap

İletişime Geç
İletişime Geç +90 (531) 582 69 34