- Konu Başlıkları
- Vakıf Nedir?
- Vakfın Tüzel Kişiliği Var Mıdır?
- Vakıflar Ne Gibi Hizmetleri Sağlarlar?
- Vakfın Kurulabilmesi İçin Ne Gerekmektedir?
- Vakıf Nasıl Kurulabilir?
- Resmi Senet İle Vakıf Nasıl Kurulur?
- Ölüme Bağlı Tasarruf İle Vakıf Nasıl Kurulur?
- Vakıf Senedinde Eksiklik Bulunması Vakfın Kuruluşuna Engel Midir?
- Vakıf Senedinde Neler Bulunmalıdır?
- Vakıf Kurmak İçin Gerekli Asgari Sermaye Ne Kadardır?
- Vakfın Zorunlu Organları Nelerdir?
- Vakıf Tescil İşlemleri Nasıl Gerçekleştirilir?
- Vakıf Kaç Kişi İle Kurulabilir?
- Vakıf Kurulduktan Sonra Yapılması Gereken İşlemler Nelerdir?
Vakıf Nedir?
Vakıflar, bir hizmet ve yarar sağlamak amacıyla kişilerin kendi arzusu doğrultusunda bağışladıkları para ve mülklerle oluşturdukları kuruluşlardır. Vakıfların temel amacı yardımlaşma ve dayanışmayı sağlamaktır. Bu doğrultuda vakıfların süreklilik sağlaması, anlaşılabilir ve belirli olması gerekmektedir. Ayrıca vakıflar hukuka uygun şekilde kurulmalıdır.
Vakfın Tüzel Kişiliği Var Mıdır?
Vakıflar, tüzel kişiliğe sahip olan ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlardır. Vakıflar sicile tescil işlemi gerçekleştirildikten sonra tüzel kişilik kazanırlar.
Vakıflar Ne Gibi Hizmetleri Sağlarlar?
Vakıflar yardımlaşma ve dayanışma amacıyla kurulmakta ve yardıma ihtiyaç olan kişilere mali ve ekonomik olarak destek sağlamaktadır. Vakıflar, sosyal hizmetler, eğitim ve öğretim hizmeti, sanat ve kültür hizmetleri, ulaştırma hizmeti, sağlık hizmeti, aş evi hizmetleri ve iktisadi hizmetleri gibi hizmetler ile topluma yarar ve fayda sağlamaktadır.
Vakfın Kurulabilmesi İçin Ne Gerekmektedir?
Vakıflar Türk Medeni Kanun’un belirlediği şartlara göre kurulmaktadır. Vakıf kurmak için yeterli miktarda mal varlığı ya da mal varlığını temsil eden hakkı belirli bir amaç için tahsis ediyor olmak gerekmektedir. Vakıf kurmak için belirli bir sermayenin yanında Asliye Hukuk Mahkemeleri’ne yapılacak olan başvurunun da olumlu sonuçlanması gerekmektedir.
Vakıf Nasıl Kurulabilir?
Vakıf kurmak 2 yolla mümkündür. Vakıflar, ya noterde resmi senet düzenlenerek ya da ölüme bağlı tasarruf yapılarak kurulabilir. Vakıflar kurulurken vakıflarda ise oluşturulacak olan vakıf senedi esas alınmaktadır.
Her iki yolla vakıf kurulmasında da mahkemeye başvuru şarttır. Başvurunun olumlu olması halinde vakfın tescili gerçekleştirilir ve bu tescil sonrası vakıf tüzel kişilik kazanmış olur.
Resmi Senet İle Vakıf Nasıl Kurulur?
Resmi senet ile vakıf kurma işlemi noterde gerçekleştirilir. Bu durumda kuruluş işlemleri vakfeden tarafından yapılabileceği gibi, bir temsilci aracılığı ile de yapılabilir. Bir temsilci aracılığıyla resmi senet ile vakıf kurulabilmesi için temsilci adına özel yetkili vekaletname çıkarılmalıdır. Bu özel yetkili vekaletname çıkarılacakken noterde vakıf kurma amaçlı özel yetkili vekaletname çıkarıldığı notere bildirilmelidir.
Noterde vakfeden tarafından resmi senet ile vakıf kurulacağı açıklandıktan sonra, resmi senedin bir örneği 7 gün içinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderilmektedir.
Noter açıklamasından sonra, vakıf kurmak için vakfeden ya da temsilci tarafından vakfın bulunduğu yerleşim yerindeki Asliye Hukuk Mahkemesine tescil için başvuruda bulunulur. Eğer kurucular arasında tüzel kişi varsa; bu tüzel kişinin vakıf kurabileceğine ve vakfa mal varlığı tahsis edebileceğine dair hüküm bulunan kuruluş statüsünü veya yetkili organ kararı da vakıf senedi ile birlikte mahkemeye verilir.
Vakfedenin ölmesi durumunda(Resmi senet kuruluşlarında) yasal temsilcisi ya da mirasçısı tarafından vakıf kurmak için tescil talebinde bulunulabilir. Eğer vakfedenin ölümü ile birlikte resmi senedin noterde düzenlenmesinin üzerinden 3 ay geçmişse, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından sicil tescili için mahkemeye başvuruda bulunulur. Bu aşamada harcanacak olan masraflar, vakıftan geri alınmak kaidesi ile genel müdürlük tarafından karşılanmaktadır.
Ölüme Bağlı Tasarruf İle Vakıf Nasıl Kurulur?
Ölüme bağlı tasarruf ile vakıf kurmak, malvarlığının vakfedenin ölümü sonrasında tescil edilmesi suretiyle mümkündür. Bu yolla vakıf kurulacakken, kurulacak olan vakıflarda sulh hakimi, vakıf kurulmasına esas belgenin bir örneğini yedi gün içinde Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne gönderir. Mahkemenin yaptığı bildirim üzerine vakıf kuruluşu için, Genel Müdürlük tarafından Asliye Hukuk Mahkemesi’ne re’sen başvuru yapılır. Masraflar ise vakıf malvarlığından geri alınmak şartıyla Genel Müdürlük tarafından karşılanır.
Ölüme bağlı tasarrufla kurulan vakfın miras bırakanın borçlarından sorumluluğu, özgülenen mal ve haklarla sınırlıdır. Vakfedenin mirasçıları ile alacaklılarının, bağışlamaya ve ölüme bağlı tasarruflara ilişkin hükümler uyarınca dava hakları saklıdır.
Vakıf Senedinde Eksiklik Bulunması Vakfın Kuruluşuna Engel Midir?
Vakıf kurmak için mahkemeye yapılan başvuruda öncelikle özgülenen mallar ve vakıf senedinin içeriği incelenir. Kanuna aykırılık olmadığı ve senedin içeriğinin yeterli olduğu durumlarda sicil tescil işlemi yapılır. Vakıf senedinde eksiklik olması durumunda, bu durum vakfın mahkeme tarafından kuruluşunu engellemez. Bu durumdan mahkemece eksikliğin giderilmesi istenir.
Vakıf Senedinde Neler Bulunmalıdır?
Vakıf senedinde bulunması gerekenler ve vakıf senedin içeriği şu şekildedir:
- Vakfın Adı: Vakfın adı; vakfın amacına, kanuna, ahlaka ve adaba aykırı olmayacak şekilde belirlenmelidir. Aynı zamanda vakfın adı 3. kişileri yanıltacak ve farklı çağrışımlar oluşmasına sağlayacak isimlerden oluşamaz. Kamu kurum ve kuruluşlarının isminin vakıf içinde yer alması ya da kullanılması da yasaktır.
- Vakfın Amacı: Vakfın amaçları, hukuka uygun, belirgin, anlaşılır ve süreklilik arz eder şekilde olmalıdır. Vakfeden tarafından tahsis edilen malvarlığının, hangi amaçları ve faaliyetleri gerçekleştirmeye yönelik olarak kullanılacağı vakıf senedine yazılabilir.
- Özgülenen Mal ve Hakları: Vakıf kurmak için tahsis edilecek olan malvarlığı kurucuya ait ve belirtilen amaçları gerçekleştirmek için başlangıç aşamasında yeterli olmalıdır. Tahsis edilecek olan mal varlığı nakit ise; para kurulacak olan vakıf adına Türkiye’de bir bankaya ve kuruculardan birinin hesabına yatırılıp, vakıf adına bloke edilerek dekontunun tescil başvurusu yapılan mahkemeye ibrazı yapılmalıdır. Eğer taşınır ya da taşınmaz mallar tahsis edilecekse, değer tespiti mahkemece yaptırılmalı ve ilgili sicil müdürlüğüne vakıf adına tecil ettirilmelidir.
- Vakfın Organları: Vakıflar her ne kadar 1 kişi ile kurulabiliyor olsa da, yönetim organlarının bulunması zorunludur. En önemli organı yönetim kuruludur. Vakfın yönetiminin mütevelli heyetine veya denetim kuruluna da verilebilmesi mümkündür. Vakfın işleyişinin kolaylaşması açısından bu görev için her 3 organında bulunması önem taşımaktadır.
- Vakfın Yerleşim Adresi: Vakfın yerleşim adresi, vakfın faaliyetlerini yürüteceği merkezinin bulunduğu yerdir. Vakfa ait bu açık adresin açık bir şekilde, tüm detayları ile vakıf senedine yazılması zorunludur.
Vakıf Kurmak İçin Gerekli Asgari Sermaye Ne Kadardır?
Vakıf kuruluşu için gerekli asgari sermaye tutarı her yıl vakıflar meclisinin kararı ile belirlenmektedir. 2021 yılında vakıf kurmak için belirlenmiş olan asgari tutar 80.000 TL’dir. Bu rakam sadece vakıf için tahsis edilecek olan tutarı ifade etmekte olup, bu tutara karşılık gelecek taşınır ya da taşınmaz malvarlığın değer tespiti, mahkeme tarafından yapılmaktadır.
Vakfın Zorunlu Organları Nelerdir?
Kurulacak olan vakıfların yönetim organlarının bulunması zorunludur. Bu nedenle vakfın amaçlarının yerine getirilmesini sağlayacak bir yönetim kurulunun vakfın organı olarak görev yapması zorunludur.
Bunun dışında vakfın amaçlarının yerine getirilmesinde kolaylık sağlaması bakımından yönetim kurulunun yanında, mütevelli heyeti ve denetim kurulunun oluşturulması ve vakıf senedinde yer alması uygun olacaktır.
Bu önemli 3 organ dışında ise; onur kurulu, araştırma kurulu, çalışma kurulu gibi vakfın yönetimi ile ilgili olmayan kurulların kurulması mümkündür. Ancak bu yönetimle ilgisi olmayan kurulların vakıf organları arasında gösterilmemesi gerekmektedir.
Vakıf organlarının kaç kişiden oluşacağının, toplantı ve karar yeter sayılarının senet metninde yer alması vakfın işleyişinde sıkıntıya düşülmesinin önüne geçilmesi bakımından önemlidir.
Vakıf Tescil İşlemleri Nasıl Gerçekleştirilir?
Vakıf senedi noter tarafından düzenlendikten sonra, ikametin bulunduğu Asliye Hukuk Mahkemesine tecil için başvuruda bulunulur. Mahkeme; mal ve hakların korunması, milli birlik ve bütünlüğü aykırı faaliyetler yürütülmemesi, kanun ve yönetmeliği aykırı fiilin gerçekleşmemesi adına yapılan inceleme ile kuruluş kararını verir. Bu aşamada vakıf tüzel kişilik kazanır.
Mahkeme tarafından verilen karar, Vakıflar Genel Müdürlüğüne resen bildirilir. Tüzel kişilik kazanan vakıf, yerleşim yeri mahkemesi nezdinde tutulan, vakfeden ile vakıf adının, yerleşim yerinin, organlarının, amaç ve bu amaca özgülenen mal ve haklarının gösterildiği sicil defterine tescil edilir. Tescil kararı, başka bir mahkemece verilmiş ise ilgili belgelerle birlikte tescil için vakfın yerleşim yeri mahkemesine gönderilir.
Vakıf Kaç Kişi İle Kurulabilir?
Vakıf kurulması için asgari sermaye tutarını sağlama şartının aranmasına karşılık kişi şartı aranmamaktadır. Bu nedenle 1 kişinin dahi vakıf kurabilmesi mümkündür.
Vakıf Kurulduktan Sonra Yapılması Gereken İşlemler Nelerdir?
Vakıf kurulduktan sonra yapılması gereken işlemler şu şekildedir:
- Vakıf organları, vakıf senedinde yer alan hükümlere göre oluşturulur.
- Yönetim kurulu üyelerinin seçilmesi ya da üyeliğin sonlanması durumunda bu durum 1 ay içerisinde bildirilir.
- Vakıf organlarında yer alanlar, rüşvet ve yolsuzluklar mücadele kapsamı gereği, malvarlıklarını kapalı zarf usulü, Vakıflar Genel Müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar.
- Vakıf yönetimi tarafından alınan kararlar, noter onaylı karar defterine yazılmalı ve imzalanmalıdır.
- Vakfa ait mali konularda kimin yetki sahibi olacağı, bankadan para çekeceği ve 3. kişilere karşı yapılacak olan işlemlere dair imza sirküleri hazırlanmalıdır.
- Yönetim organı tarafından verilecek bir kararla, vakfa ait banka hesabı açılışı gerçekleştirilmelidir.
- İşletme hesabı defteri, bağış makbuzu defteri gibi kayıtların tutulacağı defterler notere tasdik ettirilmelidir.
Vakıf nasıl kurulur ve vakıf kurulmasında takip edilecek süreçler nelerdir gibi sorularınızın yanıtı ve hukuksal destek almak için avukatlarımızla iletişim kurabilirsiniz.
[widget-129]
