- Konu Başlıkları
- Ticari Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Nedir? Ticarette Arabuluculuk
- Zorunlu Arabuluculuk Noktasında Karşılaşılan Uyuşmazlıkları
- Ticari Davalarda Zorunlu Arabuluculuk
Ticari Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Nedir? Ticarette Arabuluculuk
Ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuk, genel anlamda alternatif bir uyuşmazlık çözümüdür. Hukuk sistemi gelişen ülkelerde çoğunlukla başvurulan bu çözüm yolu keseninde taraflar uyuşmazlıklarını ve sorunları 3. Bir kişi yardımıyla çözüme kavuşturmakta ve haklarını korumaktadırlar.
2013 yılından itibaren ülkemizde “hukuk uyuşmazlıkları” noktasında başvurulan arabuluculuk çözüm yolu daha geniş çaplı bir hal almış ve iş davalarında bir dava şartı arabuluculuk olarak yer edinmişti. 2018 yılında İş Mahkemeleri Kanunu noktasında yapılan düzenleme 2019 yılında ticari uyuşmazlıklarda dava şartı olarak yerini almış ve arabuluculuk düzenlemesi gerçekleştirilmiştir.
Zorunlu Arabuluculuk Noktasında Karşılaşılan Uyuşmazlıkları
Ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuk zorunlu arabuluculuk ve ihtiyari arabuluculuk olmak üzere iki türde karşımıza çıkmaktadır. Ticaret hukukunda arabuluculuk bağlamında ihtiyarı arabuluculuk, bir zorunluk bulunmadığı halde tarafların arabulucu yoluyla hukuki sorunlarını çözüme ulaştırmayı tercih ettikleri yöntemdir.
Zorunlu arabuluculuk ise hukuk ve ticari uyuşmazlıklar noktasında tarafların mahkemeye gitmeden önce zorunlu olarak arabulucuya başvurmalarını gerektiren bir seçenektir. Ticari uyuşmazlıklarda zorunlu arabuluculuk dava süreci için bir şart olarak karşımıza çıkmaktadır. Arabulucuya başvurmadan açılan dava şartının yerine getirilmemesi nedeniyle reddedilmektedir.
Ticari Davalarda Zorunlu Arabuluculuk
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 5/a maddesi dahilinde TTK’nın 4. madde bağlamında belirtilen tüm davalar ve diğer özel kanununlar bağlamında karşılaşılan ticari davalarda arabulucuya başvurulma şartı yer almaktadır.
Bu şart bağlamında ticari davalar noktasında, kişilerin ve kurumların alacak ve tazminat talepleri bir arabuluculuk ile çözüme gidilmeden mahkeme süreci başlatılmayacaktır. Bu talepler dahilinde önceden zorunlu arabulucu başvurusu dava şartı olarak öngörüldüğünden, arabulucuya başvurmadan dava asli ticaret mahkemelerine taşınamaz.
Arabulucuya başvurulması dahilinde yapılan başvuru görev tarihinden itibaren 6 hafta içerisinde sonuçlanmaktadır. Bu süre zorunlu haller kapsamında arabulucu tarafında 2 hafta daha uzatılabilmektedir.
TKK’nın 4. Maddesinde Belirtilen Dava şartı Arabuluculuk Kapsamına Giren Davalar
6102 sayılı Ticaret Kanunu bağlamında 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun:
- Malvarlığı veya işletmenin devralınması ve işletmelerin şekil değiştirmesi hususunda
- Rekabet yasağına ilişkin konularda,
- Yayın sözleşmesi kapsamındaki konularda,
- Komisyon sözleşmesine ilişkin konularda,
- Fikri mülkiyet hukukuna dair mevzuatta,
- Bankalara ve diğer kredi kurumlarına kredi ve ödünç para verme faaliyetlerine ilişkin düzenlemeler
Noktalarındaki hukuk davaları, taraflara ve kurumlara bakılmaksızın ticari dava olarak sayılmakta ve ticari bir işletmeyi ilgilendirmeleri hususunda dava şartı arabuluculuk söz konusu olmaktadır. Özetle söz konusu davalar mutlak ticari dava bağlamında yer aldığından dava şartı arabuluculuk kapsamındadır.
[widget-129]