Memnu Hakların İadesi Nasıl Olur?

Genel Hukuk ve Cezalar

10 Mayıs 2023

21054

1

Konu Başlıkları
• Memnu Haklar Nedir? Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi Ne Demek?
• Memnu Hakların İadesi Şartları Nelerdir?
• Yetkili ve Görevli Mahkeme Neresidir?

Memnu Haklar Nedir? Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi Ne Demek?

Memnu haklar, diğer bir deyişle yasaklanmış haklar, kişinin ceza mahkumiyeti nedeniyle, ceza kanununun dışında farklı kanunlardan kaynaklanan mahrum edildiği haklardır. Memnu hakların iadesi ise, bu hakları geri almak için düzenlenen bir ceza hukuku kurumudur.

Yürürlükte bulunan Türk Ceza Kanunu uyarınca cezanın infaz edilmesiyle birlikte kişinin yasaklanan haklarının iade olunacağı hükme bağlanmıştır. Ancak özel kanunlarla düzenlenen hakların geri alınması için memnu hakların iadesinin talep edilmesi ve karar alınması gerekmektedir. Memnu hakların iadesi nasıl olur, memnu hakların iadesi şartları neler, yasaklanmış hakların geri verilmesi ne demek yakından bakalım.

Memnu Hakların İadesi Şartları Nelerdir?

Memnu hakların iadesi şartları sayılı Adli Sicil Kanunu 13/A maddesinde sayılmıştır. Memnu hakların iadesi şartları;  

• Cezanın infaz edilmiş olması: Ceza yargılaması sonucunda kişi aldığı cezanın tamamını infaz etmelidir. Koşullu salıverilme ile cezaevinden çıkan kişinin infazı tamamlanmamıştır, denetim süresinin de bitmesi gerekmektedir. Memnu hakların iadesi şartları arasında en önemlisi budur.
• İnfazın üzerinden 3 yıl geçmesi
• Sürenin iyi halli olarak geçirilmesi: Kişinin infazından itibaren ve geçirilen üç yıllık süre içerisinde herhangi bir suç işlememesi, ayni süreyi iyi halli geçirmesi gerekmektedir. Kişinin süreleri iyi halli geçirdiğine dair mahkemede bir kanaat oluşması memnu hakların iadesi için gereklidir.

Kişi bu şartları sağladığı takdirde mahkemece memnu hakların iadesine karar verilir. Ancak yasaklanan tüm hakların iadesi mümkün olmasına rağmen bazı mesleklerin mahiyeti gereği memnu hakların iadesi kararı alınmış olsa dahi mesleğe kabul, idarenin takdir yetkisine bırakılmıştır. Örneğin, mali müşavirlik, avukatlık…

Yetkili ve Görevli Mahkeme Neresidir?

Memnu hakların iadesi şartları nelerdir söyledik. Memnu hakların iadesi yetkili mahkeme olarak nereye başvuru yapmanız gerekiyor? Memnu hakların iadesi görevli mahkeme olarak farklı seçenekler karşınıza çıkabiliyor.

• Memnu hakların iadesi kararı, hükümlünün yargılandığı mahkeme tarafından verilebilir.
• Hükümlü, hükmü veren mahkeme dışında bir yerde ikamet ediyorsa ikamet ettiği yerde bulunan ve mahkumiyet hükmünü veren mahkemeyle aynı dereceli bir mahkemeye başvurarak memnu hakların iadesi talebinde bulunabilir.

Kişi memnu hakların iadesi için bu iki mahkemeden birine başvurabilir. Yasaklanmış hakların iadesi hükmü veren mahkeme, mahkumiyet hükmünün içeriğine daha kolay ulaşabildiği için yasaklanmış hakların iadesi talebi için en uygun mahkeme asıl hükmü veren mahkemedir.

Yasaklanmış hakların geri verilmesi talebi üzerine mahkemenin verdiği karara karşı, kanun yoluna başvurulabilir.

Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararının kesinleşmesi halinde, adlî sicil arşivine kaydedilir. Memnu hakların iadesi kararı alındıktan sonra adli sicil arşiv kaydının silinmesi talebi üzerine hükümlünün adli sicil arşiv kaydı silinir.

Yasaklanmış hakların geri verilmesi yoluna başvurulması nedeniyle oluşan bütün masraflar hükümlü tarafından karşılanır.

Yukarıda anlattığımız üzere kişilerin bazı hakları, işlemiş oldukları bir suça dayalı olarak yasaklanır. Yasaklanan bu hakların iadesi cezanın infazı sonrası birtakım şartların da varlığı ile mümkündür. Memnu hakların iadesi kendiliğinden olmayıp mahkemeye sunulacak bir dilekçe ile talep edilmelidir. Memnu hakların iadesi şartları neler, memnu hakların iadesi yetkili mahkeme nedir, yüz kızartıcı suçlarda memnu hakların iadesi nasıl olur gibi soru ve talepleriniz için bize ulaşabilirsiniz.

[widget-129]