- Konu Başlıkları
- Şantaj Suçu Nedir?
- Şantaj Suçu Kanunda Nasıl Düzenlenmiştir?
- Şantaj Suçunun Unsurları(Meydana Gelme Şartları) Nelerdir?
- Şantaj Suçunun Cezası Nedir?
- Şantaj Suçu Bakımından Yalnızca Hapis veya Yalnızca Para Cezasının Öngörülmesi Mümkün Müdür?
- Şantaj Suçu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması veya Hapis Cezasının Ertelenmesi Mümkün Müdür?
- Şantaj Suçu Şikayete Tabi Midir?
- Şantaj Suçunda Şikayetten Vazgeçilebilir Mi?
- Şantaj Suçu İçin Ne Zamana Kadar Dava Açılmalıdır?
- Şantaj Suçu Uzlaşmaya Tabi Midir?
- Kişi Maruz Kaldığı Şantaj Sebebiyle Tazminat Talebinde Bulunabilir Mi?
- Şantaj Suçuna Yönelik Dava Hangi Mahkemede Görülür?
- Şantaj Suçu Memuriyete Engel Midir?
Şantaj Suçu Nedir?
TCK m. 107’de düzenlenen şantaj suçu; bir kimseyi hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapmak veya yapmamaktan bahisle bir şeyi yapmaya zorlamak, bir kimseyi haksız çıkar sağlamaya zorlamak veya bir kimsenin şeref ve saygınlığına zarar verecek nitelikli şeylerin açıklanması ile korkutmaktır. Şantaj suçu tehdit suçu ile benzer olup bu suçların birbirine karıştırılması mümkündür. Ancak şantaj suçu tehdit suçuna göre kişinin huzur ve güveninin sarsılmasına daha baskın şekilde sebebiyet vermektedir.
Şantaj Suçu Kanunda Nasıl Düzenlenmiştir?
Şantaj suçu Türk Ceza Kanunu’nun Hürriyete Karşı Suçlar bölümünde madde 107’de düzenlenmiştir. Kişiyi istemediği bir şeyi yapmaya zorlamak olarak bilinen şantaj suçuna dair yaptırımların öngörülmesinin nedeni kişinin huzurunun bozulmasını ve kendisini tehlikede hissetmesini önlenmek olup bu suçun düzenlenmesiyle korunmak istenen değer kişinin hürriyet hakkıdır.
Şantaj Suçunun Unsurları(Meydana Gelme Şartları) Nelerdir?
Şantaj suçunun meydana gelmesi için kanunda yer alan seçimlik hareketlerden birinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Şantaj suçunun oluşmasına sebebiyet verecek olan hareketler yani şantaj suçunun unsurları şu şekildedir:
- Bir kimseyi kanuna aykırı bir şeyi yapmaya zorlamak.
- Bir kimseyi yapmakla yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya zorlamak.
- Hak sahibi olduğu bir şeyi yapmak veya yapmamaktan bahisle bir kimse üzerinden haksız çıkar sağlamak.
- Bir kimseyi, şeref ve haysiyetine zarar verecek bazı özel hususların açıklanacağından bahisle korkutmak suretiyle kendisi veya bir başkası için haksız bir çıkar sağlamak.
TCK m. 107’de yer alan bu seçimlik hareketlerden birinin gerçekleştirilmesi şantaj suçunun meydana gelmesi için yeterlidir.
Şantaj Suçunun Cezası Nedir?
Her ne kadar şantaj suçu kanunda iki fıkra halinde düzenlenmiş olsa da her iki fıkrada yer alan seçimlik hareketler için de aynı ceza öngörülmüştür. Bu nedenle TCK m. 107/1 veya 107/2 suçlarından hangisi işlenirse işlensin, faile verilecek olan ceza; alt sınırı 1 yıl, üst sınırı 3 yıl olacak şekilde hapis cezası ve bununla beraber 5 bin güne kadar adli para cezasıdır. Eğer fail şantaj suçunu birden fazla kere işlemişse zincirleme suç kapsamında değerlendirme yapılacak ve ceza artırılacaktır.
Şantaj Suçu Bakımından Yalnızca Hapis veya Yalnızca Para Cezasının Öngörülmesi Mümkün Müdür?
Şantaj suçunun cezası belirtilirken TCK m. 107’de “bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası” ibaresi kullanılmıştır. Kanunda verilecek olan ceza belirtilirken ve ifadesi kullanıldığı için yalnızca hapis cezası veya yalnızca adli para cezasına hükmolunması mümkün değildir. Bu durumda kanunun lafzı gereği hem hapis cezasına hem de adli para cezasına birlikte hükmolunması zorunludur.
Şantaj Suçu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması veya Hapis Cezasının Ertelenmesi Mümkün Müdür?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, fail hakkında verilen cezanın belli bir süre sonuç doğurmamasıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı, iki yıl veya daha altında olan hapis cezası hakkında verilmektedir. Şantaj suçu sebebiyle verilen cezanın 2 yıl ve altında olması ayrıca diğer şartların da sağlanması halinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi mümkündür.
Hapis cezasının ertelenmesi kararı da iki yıl veya altında olan hapis cezalarında verilmektedir. Bu nedenle şantaj suçu sebebiyle verilen cezanın 2 yıl veya altında bir sürede olması ve diğer şartların da sağlanması durumunda hapis cezasının ertelenmesi kararının verilmesi de mümkündür.
Şantaj Suçu Şikayete Tabi Midir?
Şantaj suçu takibi şikayete bağlı suçlardan değildir. Bu nedenle şantaj suçu meydana geldiğinde herhangi bir şikayetin varlığı aranmaksızın Savcılık tarafından suç öğrenildiği an re’sen soruşturma başlatılacaktır. Bu durum kovuşturma için de geçerlidir. Şantaj suçunun takibi şikayete bağlı olmadığından şantaj suçu bakımından herhangi bir şikayet süresi bulunmamaktadır.
Şantaj Suçunda Şikayetten Vazgeçilebilir Mi?
Şantaj suçunun soruşturması ve kovuşturması gerçekleştirilirken herhangi bir şikayetin varlığı aranmamaktadır. Şantaj suçu soruşturulmaya başlandığı zaman şikayet aranmadığı gibi şikayetten vazgeçme gibi bir imkan da bulunmamaktadır. Soruşturmaya başlanırken şikayet aranmadığı için sonradan şikayetten vazgeçilmiş olunması suçun soruşturma veya kovuşturma aşamalarının sonlanmasına sebebiyet vermemektedir.
Şantaj Suçu İçin Ne Zamana Kadar Dava Açılmalıdır?
Şantaj suçu açısından herhangi bir şikayet süresi yoktur. Ancak, suçun dava zamanaşımı süresi 8 yıl olup, suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıl geçmeden mağdur aleyhine işlenen suç savcılığa bildirilmelidir. Aksi takdirde, dava zamanaşımı süresi dolduğundan suç ile ilgili soruşturma yapılması mümkün değildir.
Şantaj Suçu Uzlaşmaya Tabi Midir?
Uzlaşma bazı suçlar bakımından mümkün olup fail ile mağdurun karşılıklı olarak anlaşmaya varması anlamına gelmektedir. Şikayet aranmaksızın re’sen soruşturulan suçlar bakımından ise tarafların uzlaşmaya varması mümkün değildir. Bu nedenle uzlaşmaya tabi suçlardan olmayan şantaj, her durumda soruşturulur ve gerekli görülürse fail cezalandırılır. Şantaj suçu bakımından uzlaşmaya varmak mümkün değildir.
Kişi Maruz Kaldığı Şantaj Sebebiyle Tazminat Talebinde Bulunabilir Mi?
Şantaj TCK kapsamında bir suç olduğundan meydana gelmesi halinde soruşturma yürütülecek ve ceza davası açılacaktır. Ancak şantaj bir suç olmanın yanı sıra kişiyi hem maddi hem de manevi zararlara da uğratmaktadır. Özellikle kişiye ruhsal olarak bir çöküntü de yaşattığından maddi tazminatın yanında manevi tazminat talebinde bulunulması da mümkündür. Bu nedenle kişi, uğradığı zarar miktarını aşmayacak şekilde maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilir. Burada açılacak olan maddi manevi tazminat talepli davanın ayrıca hukuk mahkemelerinde açılması gerekmektedir. Bu dava açılmaksızın ceza davası sonucunda kişinin zararının karşılanması mümkün değildir.
Şantaj Suçuna Yönelik Dava Hangi Mahkemede Görülür?
Şantaj suçu bakımından görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer Asliye Ceza Mahkemesi olup ceza davasının bu mahkemede görülmesi gerekmektedir.
Şantaj Suçu Memuriyete Engel Midir?
Bazı suçlar faile ne kadar ceza verildiğine bakılmaksızın memuriyete engel teşkil etmektedir. Bu suçlar: hırsızlık, zimmet, irtikap, rüşvet, belgede sahtecilik, dolandırıcılık, nitelikli dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma ve hileli iflastır. Bu suçlardan kesinleşmiş cezası bulunan kişi, aldığı ceza miktarının önemi olmaksızın devlet memuru olamayacak veya memuriyeti sonlandırılacaktır.
Bu suçlar dışındaki suçlar için ise kişinin almış olduğu ceza miktarı devlet memuru olma bakımından önem taşıyacaktır. Eğer kişi yukarıda sayılanlar dışındaki kasten işlenen bir suçtan 1 yıldan daha uzun süreli hapis cezası almış ise devlet memuru olması mümkün değildir. Şantaj yukarıda sayılan suçlardan olmadığından ancak şantaj suçu sebebiyle 1 yıldan uzun süreli hapis cezası verilmesi halinde bu durum memuriyete engel teşkil edecektir. Şantaj suçu sebebiyle faile verilen ceza 1 yıl ve altında bir hapis cezası ise bu durum kişinin memuriyetine engel teşkil etmemektedir.
[widget-129]
