- Konu Başlıkları
- Yardım ve Yataklık Nedir?
- Suça Yardım Etme Suçuna Dair Kanuni Düzenlenme Nedir?
- Hangi Hareketler Suça Yardım Etme Kapsamındadır?
- Suça Yardım Etmenin Yaptırımı Nedir?
- Azmettirme İle Suça Yardım Etme Arasındaki Fark Nedir?
- Suça Yardım Etmekten Vazgeçilmesi Halinde Gönüllü Vazgeçme Hükümlerinden Yararlanılması Mümkün Müdür?
Yardım ve Yataklık Nedir?
Yardım ve yataklık bir diğer ifade ile suça yardım etme, bir suçun işlenmesinde faile yardım etmektir. Burada kişi, suçu işleyene yardım etme şeklinde iştirak etmektedir. Yani suça yardım eden kişinin yaptığı yardım faillik derecesinde olmamaktadır.
Ayrıca bu suç için yaygın olarak yardım ve yataklık kavramı kullanılsa da bu kavram, eski kararlarda yer alan ve kanunlarımızda kullanılmayan bir ifadedir. Kanunlarımızda bu suçu ifade etmek için kullanılan kavram yardım etme suçu olmaktadır.
Suça Yardım Etme Suçuna Dair Kanuni Düzenlenme Nedir?
Yardım ve yataklık yani suça yardım etme Türk Ceza Kanunu’muzun Suça İştirak başlıklı dördüncü bölümünde madde 39’da yardım etme başlığı ile düzenlenmiştir. TCK m. 39 hükmünde hangi hallerde suça yardım edilmiş olunacağı ve bu durumda yardım eden için nasıl bir yaptırım uygulanacağı hususlarına yer verilmiştir.
Hangi Hareketler Suça Yardım Etme Kapsamındadır?
TCK m. 39/2’de hangi hareketlerin suça yardım etme olarak nitelendirileceği belirtilmiştir. Bu düzenlemede suça yardım etme olarak nitelendirilecek hareketler sayılmıştır. Bu hareketleri ise maddi yardımlar ve manevi yardımlar şeklinde ayırmak mümkündür.
Suça maddi yardım etme sayılacak hareketler şu şekildedir:
- Suçun işlenmesinde kullanılan araçları temin etmek.
- Suçun işlenmesinden önce veya işlenmesi sırasında maddi yardımda bulunarak icrasını kolaylaştırmak.
Suça manevi yardım etme sayılacak hareketler şu şekildedir:
- Suç işlemeye teşvik etmek.
- Suç işleme kararını kuvvetlendirmek.
- Suçun işlenmesinden sonra yardımda bulunmayı vaad etmek.
- Suçun nasıl işleneceği konusunda yol göstermek.
Suça Yardım Etmenin Yaptırımı Nedir?
Suça yardım etmesi sebebiyle kişiye verilecek olan ceza TCK m. 39’da belirtilmiştir. Bu halde kişiye verilecek olan ceza hangi suça yardım ve yataklık yapıldığına yani yardım ettiğine göre değişecektir.
- Asıl suçun cezası ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ise bu suça yardım etmenin cezası 15 ile 20 yıl arasında hapis cezasıdır.
- Asıl suçun cezası müebbet hapis cezası ise bu suça yardım etmenin cezası 10 ile 15 yıl arasında hapis cezasıdır.
- Asıl suçun cezası ağırlaştırılmış müebbet veya müebbet olmadığında ise bu suça yardım etmenin cezası asıl cezanın ½ oranında indirilmiş hali kadar hapis cezasıdır. Ancak bu halde suça yardım edene verilecek olan ceza her halükarda 8 yıldan daha fazla olamaz.
Azmettirme İle Suça Yardım Etme Arasındaki Fark Nedir?
Hem suça azmettirme hem de suça yardım etme suça iştirak şekillerinden olsa da aralarında farklar bulunmaktadır. Bu farklar şu şekildedir:
- Suça azmettirmede, suç işleme düşüncesi olmayan kişi başka biri tarafından ikna edilerek suçun işlenmesi sağlanırken, suça yardım etmede zaten suç işlemeye karar vermiş olan bir kimsenin suçu işlemesine maddi veya manevi olarak katkıda bulunulmaktadır.
- Suça azmettiren de suçun faili gibi işlenen suçun cezası ile cezalandırılırken, suça yardım eden TCK m.39 a göre belirli indirimler yapılarak cezalandırılmaktadır.
Suça Yardım Etmekten Vazgeçilmesi Halinde Gönüllü Vazgeçme Hükümlerinden Yararlanılması Mümkün Müdür?
Suça yardım etme iştirak hallerinden biridir. TCK m. 41 düzenlemesi uyarınca da; iştirak halinde işlenen suçlarda, sadece gönüllü vazgeçen suç ortağı, gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlanmaktadır. Gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlanabilmek için ise suçun;
- Gönüllü vazgeçenin gösterdiği gayreti dışında başka bir sebeple işlenmemiş olması veya
- Gönüllü vazgeçenin bütün gayretine rağmen işlenmiş olması gerekmektedir.
Bu haller gerçekleştiğinde suça yardım eden gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlanabilecek ve suça yardım ve yataklıktan gönüllü vazgeçen kişi teşebbüsten bile cezalandırılmayacaktır. Ancak bu durumda kişinin gönüllü vazgeçene kadar yapmış olduğu eylemler bir suç teşkil ediyor ise kişi o kısımdan ötürü cezalandırılacaktır.
[widget-129]
