Mirastan Çıkarma (Iskat) Nasıl Olur?

Mirastan Çıkarma Nedir? Mirastan Çıkarma Davası Nasıl Açılır?

Hayatın olağan akışı içerisinde insanların yakınları ile sorunlar yaşayıp husumetli hale gelmeleri mümkündür. Böyle bir durumda kişinin husumetli olduğu bir kimseyi kendi mirasından mahrum etmek istemesi söz konusu olabilmektedir. Bu da kanunda öngörülen hallerin gerçekleşmesi halinde mirastan çıkarma işleminin yapılmasıyla mümkün olmaktadır.

Yani mirastan çıkarma, miras bırakanın yapacağı bir vasiyetname ile saklı paylı mirasçısını mirasından mahrum etmesidir. Mirastan çıkarmanın yalnızca saklı paylı mirasçılar için bir etkisi vardır. Saklı payı bulunmayan bir mirasçının mirastan men edilmesine gerek yoktur. Çünkü miras bırakan saklı payı olmayan mirasçıların miras payı hakkında dilediği gibi tasarruf edebilir, miras payını başkasına bağışlayabilir ya da başka bir kişiyi mirasçısı olarak gösterebilir.

Mirastan çıkarma nedir, mirastan çıkarmanın şartları nelerdir, mirastan çıkarma nasıl yapılır, mirastan çıkarma ne zaman yapılabilir, mirastan çıkarmanın iptali davası, mirastan çıkarma davası nasıl açılır sorularının yanıtı yazımızda. 

Mirastan Çıkarma Kaç Farklı Şekilde Yapılabilir?

Mirastan çıkarma Türk Medeni Kanunu’na göre iki farklı şekilde yapılabilmektedir. Mirastan çıkarma halleri:

  • Normal Mirastan Çıkarma Hali: Bu hal herkesce bilinen mirastan çıkarma halidir. Mirasçının miras bırakana karşı aile hukukundan doğan görevlerini ihmal etmesi ya da kendisine karşı ağır bir suç işlemesi halinde mirastan mahrum edilmesi durumudur.
  • Borç Ödemeden Aczi Sebebi İle Mirastan Çıkarma Hali: Bu çıkarma hali, mirastan mahrum edilen mirasçının menfaati için yapılan çıkarmadır. Miras bırakan borç içindeki mirasçının çocuklarını korumak için mirasçıyı mirasından mahrum ederek onun miras payını çocuklarına vermektedir. Bu hal ayrıca başlık altında incelenecek olup herkesçe bilinen mirastan çıkarma hali üzerinde durulacaktır.

Mirastan Çıkarmanın Şartları Nelerdir?

Mirastan çıkarmanın şartları elbette vardır. Türk Medeni Kanunu’nda belirtilen mirastan çıkarmanın şartları şu şekildedir:

  • Mirasçının miras bırakana ya da yakınlarına karşı ağır bir suç işlemesi: Mirasçı miras bırakana veya yakınlarına karşı ağır bir suç işlediği takdirde miras bırakan bu mirasçıyı mirastan, mirasçılıktan çıkarabilmektedir. Suçun teşebbüs halinde kalmış olması da mirastan çıkarma için yeterli bir nedendir. Burada ağır bir suç kavramından anlaşılması gereken, miras bırakanı ağır bir şekilde zedeleyen ve ailevi hislerin yokluğunu gösteren bir eylemde bulunulmasıdır. Miras bırakanın yakınları kavramı ise sadece hısım ve akrabalardan oluşmayıp, miras bırakanın yakın arkadaş ve dostları da bu kapsamdadır.
  • Mirasçının miras bırakana veya ailesi üyelerine karşı aile hukukundan kaynaklanan görevlerini önemli ölçüde yerine getirmemesi: Mirasçı, miras bırakan ve onun ailesine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini (örneğin bakım ve sadakat yükümlülüğünü) yerine getirmediğinde bu durum miras bırakan için o kişiyi mirastan- mirasçılıktan çıkarma sebebi oluşturmaktadır. Buna karşılık örneğin yalnızca kötü bir hayat sürmek mirastan çıkarma için yeterli değildir. Mirastan çıkarılmak istenen kişinin sürdüğü kötü hayat sebebi ile ailevi görevlerini ihlal etmesi gerekmektedir.

Mirastan Çıkarma Nasıl Yapılır?

Mirastan çıkarma nasıl olur? Mirastan çıkarma ölüme bağlı bir tasarruf olması sebebiyle miras sözleşmesi veya vasiyetname düzenleme yollarından biriyle bu işlemin gerçekleştirilmesi mümkündür. Hangi yolla yapılırsa yapılsın miras bırakanın mirastan çıkarmaya yönelik açık irade beyanı ve mirastan çıkarmaya dayandığı sebep miras sözleşmesinde veya vasiyetnamede belirtilmelidir. Belirtilecek olan bu sebepler mutlaka kanunda sayılan sebeplerden biri olmalıdır. Hatta çıkarma sebebine ve olaylara somut olarak yer verilmesi gerekmektedir. Ayrıca mirastan çıkarma saklı payın bütününe ilişkin olabileceği gibi, bunun bir kısmına yönelik de olabilmektedir.

Mirastan Çıkarma Ne Zaman Yapılabilir?

Bir mirasçının mirastan çıkartılabilmesi ancak buna ilişkin bir vasiyetname düzenlenmesi ya da miras sözleşmesi yapılması ile mümkün olduğu için mirastan çıkarma ancak miras bırakan sağken yapılabilir. Bununla birlikte bu konudaki vasiyetnamenin veya miras sözleşmesinin mirastan çıkarılma sebeplerinin gerçekleşmesinden sonra düzenlenmesi gerekmektedir.

Miras Bırakan Mirastan Çıkardığı Mirasçıyı Affederse Mirastan Çıkarma Geçersiz Olur Mu?

Miras bırakan mirasından çıkardığı kişiyi sonradan affettiğinde mirastan çıkarma işlemi kendiliğinden geçersiz hale gelmemekte, ortadan kalkmamaktadır. Ancak miras bırakanın vasiyetnamesini yok ederek ya da sonradan yeni bir vasiyetname düzenleyerek mirastan men etme beyanını geri alması mümkündür. Bu nedenle yalnızca sözlü olarak mirastan çıkarılan kişinin affedildiğinin beyan edilmesi mirastan çıkarma işlemini geçersiz kılmak için yeterli değildir.

Mirastan Çıkarmanın Sonuçları Nelerdir?

Mirastan çıkarılan kimse mirastan pay alamayacağı gibi bu durumu tenkis davasına da konu edemez. Mirastan çıkarılanın alması gereken ancak mirastan çıkarılması sebebiyle hak kazanamadığı pay ise, o kimse miras bırakandan önce ölmüş gibi, mirasçılıktan çıkarılanın varsa altsoyuna, yoksa miras bırakanın yasal mirasçılarına kalır. Mirastan çıkarılan kimsenin altsoyu, o kimse miras bırakandan önce ölmüş gibi saklı payını isteyebilir. Bir diğer deyişle mirasçılıktan çıkarılan kimse mirasın dışında kalmakta ve mirasçılığa ilişkin haklarını kaybetmektedir.

Mirastan Çıkarmaya İtiraz Mümkün Müdür?

Miras bırakan mirasçıyı kanunda belirtilen mirastan çıkarma nedenleri gerçekleşmeden yani haksız olarak mirastan çıkarmış olabilir. Bu durumda mirastan haksız yere çıkarılan mirasçının menfaatinin korunması gerekmektedir. Bu nedenle yasalarımızda mirastan çıkarmaya itiraz ve mirastan çıkarmanın iptali imkânlarına yer verilmiştir. Haksız yere mirasçılıktan çıkarılan mirasçı, mirastan çıkarmanın iptali davasını açma hakkına sahiptir.

Mirastan Çıkarmanın İptali Davasını Kim Açabilir?

Mirastan çıkarmanın iptali davası için talep ve dava hakkı mirasçılıktan çıkarılan mirasçıya aittir. Ancak mirasçı borçlarını ödemekten aciz bir durumda veya iflas halinde ise mirastan çıkarılan mirasçının alacaklıları onun yerine bu çıkarma işlemine itiraz edebilirler ve bu halin iptalini isteyebilirler.

Mirastan Çıkarmanın İptali Davası Kimlere Karşı Açılır?

Mirastan çıkarmanın iptali davası diğer yasal mirasçılarla atanmış mirasçılara karşı açılır. Burada davacı mirastan çıkarma sebebinin bulunmadığını veya ortada bir yanlışlık olduğunu iddia edecek ve ispatlamaya çalışacaktır.

Mirastan Çıkarmanın İptali Davasında İspat Yükü Kimdedir?

Mirastan çıkarmanın iptali davası için davacı mirastan çıkarma sebebinin bulunmadığını veya bu konuda yanlışlık olduğunu iddia ederken, davalılar da haklı bir çıkarma sebebinin mevcut olduğunu ispat etmek zorundadırlar. Yani burada ispat yükü davalılardadır. Davalılar haklı bir çıkarma sebebinin varlığını ispat edemezlerse miras bırakanın mirastan çıkarma işlemi iptal edilir ve mirasçılıktan çıkarılan kişi saklı payına kavuşur.

Mirastan Çıkarmanın İptali Davası Hangi Mahkemede Açılmalıdır?

Mirastan çıkarmanın iptali davası bakımından Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Yetkili Asliye Hukuk Mahkemesi ise miras bırakanın son ikamet yerindeki Asliye Hukuk Mahkemesi olacaktır.

Mirastan Çıkarmanın İptali Davası Ne Zamana Kadar Açılabilir?

Mirastan çıkarmanın iptali davası açacak olan kişi, bu iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde bu davayı açmalıdır. Her halükarda; vasiyetname varsa, vasiyetnamenin açıldığı tarihten, yoksa mirasın geçtiği tarihten itibaren iyiniyetli davalıya karşı 10 yıl, iyiniyetli olmayan davalıya karşı 20 yıl içinde bu dava açılmalıdır.

Borç Ödemeden Aciz Sebebi İle Mirasçılıktan Çıkarma Hangi Hallerde Olmaktadır?

Borç ödemeden aciz sebebiyle mirasçılıktan çıkarma hali, miras bırakanın saklı paylı mirasçısı olan altsoyunun borçlarını ödemekten aciz halde bulunması sebebiyle ona isabet edecek miras hissesinin tamamının hemen alacaklıların eline geçmesini önlemek ve bu suretle bu mirasçının çocuklarını korumayı amaçlanmıştır. Mirasçının borç ödemeden aciz halde bulunması durumunda mirasçıyı korumak amacıyla mirastan çıkarma yoluna gidilmesi mümkündür. Bu tür bir mirastan mahrum bırakma hali yalnızca miras bırakanın çocukları için geçerlidir. Miras bırakanın diğer mirasçıları bu sebeple mirastan men edilememektedir.

Borç ödemeden aciz olunması sebebiyle mirastan çıkarılacak kişi yalnızca saklı payının yarısı için mirastan mahrum bırakılabilmektedir. Mirastan çıkarılan mirasçının saklı payının diğer yarısı ise kendisinin doğmuş ya da doğacak çocuklarına verilmektedir.

Borç Ödemenden Aciz Sebebiyle Mirastan Çıkarma Şartları Nelerdir?

  • Bu yolla mirastan çıkarılacak kişi miras bırakanın alt soyu olmalıdır.
  • Mirastan çıkarılacak mirasçının borçlarını ödemekten aciz olması ve bu durumun aciz belgesi ile sabit olması gerekmektedir.
  • Mirastan çıkartılacak olan kişinin doğmuş veya doğacak çocukları bulunmalıdır. Miras bırakanın ölümü anında çocuk en azından ana rahmine düşmüş olmalıdır.
  • Bu halde de mirastan çıkarmanın vasiyetname veya miras sözleşmesi yapma yoluyla olması gerekmektedir.
  • Miras bırakan alt soyunu ancak saklı payının yarısı için mirastan mahrum bırakabilir. Diğer yarısını da men edilen mirasçının doğmuş ya da doğacak çocuklarına vermek zorundadır.

Borç Ödemenden Aciz Sebebiyle Mirastan Çıkarmanın Hükümleri Nelerdir?

Aciz sebebiyle mirasçılıktan çıkarılan kimse sadece saklı payının yarısını talep edebilmektedir. Mirasçılıktan çıkarılan kişinin çocukları ise saklı payın diğer yarısına sahip olmaktadırlar.

Bazı şartların varlığı halinde aciz sebebiyle mirastan çıkarma hükümsüz hale gelmektedir. Kanuna göre miras açıldığı zaman borç ödemeden aciz belgesinin hükmü kalmamışsa veya belgenin kapsadığı borç tutarı mirasçılıktan çıkarılanın miras payının yarısını aşmıyorsa, mirastan çıkarılanın istemi üzerine mirastan çıkarma işlemi iptal olmaktadır. Mirastan çıkarmanın şartları nelerdir, mirastan çıkarma nasıl yapılır, mirastan çıkarma ne zaman yapılabilir, mirastan çıkarmanın iptali davası nasıl açılır ve mirastan çıkarma davası nasıl açılır sorularınız için bize ulaşabilirsiniz. 

[widget-129]

Yorum Yap

İletişime Geç
İletişime Geç +90 (531) 582 69 34